کتیرا چیست؟ و چه کاربردهایی دارد؟ شیره و صمغ کتیرا گرفته شده از گیاه گون است که با ایجاد خراش و حفره روی سطح آن را استخراج می‌کنند. خراشی که روی سطح ساقه و ریشه ایجاد میشود، باید عمق ۵ سانتی‌متری داشته باشد. صمغ این گیاه به شکل نوارهای پیچ‌خورده و فلس مانند خارج میشود. شیره یا صمغی که از ریشه و ساقه کتیرا خارج میشود را جمع‌آوری و به شکل ورقه یا قطعات کوچک سنگریزه‌ای شکل خشک می‌کنند. بهترين نمونه كتيرامربوط به ايران بوده كه از قديم به نام Persian tragacanth معروف بوده است.
همه چیز درباره گیاه گون
گون (گوزن) یکی از بزرگترین جنس گیاهان گلدار با تقریباً ۲۰۰۰ گونه مختلف در نیمکره شمالی است. به گفته روپرت بارنبی (۱۹۶۴) ، ۵۵۲ گونه و گونه در آمریکای شمالی وجود دارد، با ۹۲ گونه در کالیفرنیا. در واقع ، تنها در شهرستان سن دیه گو ۱۸ گونه وجود دارد.
کشور ایران هم یکی از مناطق رشد گیاه گون می باشد که صمغ این گیاه را برداشت کرده و به صورت خام عرضه می کند. گیاه گون بیشتر در مناطق کوهستانی میروید و رویشگاه آن اغلب در نواحی مرتفع که ارتفاع آن ۲۰۰۰ متر از سطح دریا بالاتر باشداست. ایران از بزرگترین تامین کنندگان صمغ کتیرا می باشد. تولیدکنندگان ایرانی صمغ کتیرا و پودر کتیرا را به صورت عمده و در دو نوع مفتولی و خرمنی به فروش می رسانند.
برای بدست آوردن کتیرا، باید صمغ گیاه گون از آن خارج شود. این فرایند، بسیار ساده است و نیازی به دستگاه و یا علم خاصی ندارد. ایران، بزرگترین تولید کننده‌ی کتیرا در جهان است. مناطق کوهستانی که در ایران وجود دارند، سرشار از گیاه گون هستند. این امر، باعث شده است که کشورمان به یکی از بزرگترین تولید کنندگان کتیرا تبدیل شود.
صمغ کتیرا چیست؟
صمغ کتیرا یکی دیگر از صمغ های تجاری قدیمی است که توسط تئوفراستوس در قرن سوم قبل از میلاد توصیف شده است. این ترشحات بوته گون است که نزدیک به زمین رشد می کند و دارای ریشه ای بلند است که به آن ضربه می زنند. ترشح به شکل یک رشته خمیده یا روبان صمغ سریع سفت کننده است. نام کتیرا از کلمات یونانی tragos به معنی بز و akantha به معنی شاخ گرفته شده است که ظاهر ترشح را توصیف می کند. گیاهان حبوبات گون در ایران ، سوریه و ترکیه رایج است. مجموعه های صمغ کتیرا کوچک هستند.
صمغ کتیرا مخلوطی از مواد است. به نظر می رسد جزء فعال آن تراگاکانتین است ، یک پلی ساکارید محلول. بخش اصلی ، باسورین (۶۰ تا ۷۰ درصد) ، حاوی گروه های متیل اتر است و فقط در آب متورم می شود و ذرات ژل را تشکیل می دهد. همچنین ترشحات حاوی فیبرهای سلولزی و پروتئین است.
صمغ کتیرا محلولهای با ویسکوزیته بالا (بالاترین لثه ترشح شده) تولید می کند ، اما برای رسیدن به حداکثر ویسکوزیته تا ۲۴ ساعت آب رسانی لازم است. محلولهای آن نازک شدن برشی است. مانند صمغ عربی ، صمغ کتیرا هم امولسیفایر است و هم تثبیت کننده امولسیون. نسبتاً از نظر اسیدی پایدار است.
کتیرا در بین خانواده صمغ ها از با کیفیت ترین ها بوده و بیشترین ویسکوزیته را داراست .
کتیرا یکی از پرکاربرد‌ترین ماده در طب سنتی است و در تولید لوازم آرایشی و بهداشتی نیز به کار می‌رود.
انواع کتیرا
انواع کتیرا چیست؟
کتیرا دارای انواع مختلفی می باشد که در نواحی مختلف کشت می شوند. تولید کنندگان در ابتدای کشت، اطراف ساقه گون را خالی می‌کنند. در مرحله بعد با تیغ‌های مخصوصی برش موازی با ساقه (موازی با آوندهای آبکش) ایجاد می‌کنند. شیره گون (کتیرا) پس از چند روز به مرور بر اثر برشی که به ساقه وارد شده به بیرون میریزد. شیره در معرض نور آفتاب، آب خود را از دست می‌دهد و سفت میشود. تولید کنندگان بیست روز پس از برش به جمع آوری کتیرا می‌پردازند و این عمل را مجدداً تکرار می‌کنند.
[highlight-paper shadow=”0 1px 4px rgba(0, 0, 0, 0.3), 0 0 20px rgba(0, 0, 0, 0.1) inset” align=”center;” ]گرچه جمع آوری آن بعد از ريختن برگ ها می باشد و در نواحی مختلف زمان آن متفاوت است. ولی نمونه تيپيك آن(اصلی) در استان فارس صورت می گيرد.[/highlight-paper]
کشور عزیزمان ایران از بزرگترین تولید کنندگان کتیرا در جهان بوده به طوری که در بازارهای جهانی کتیرا را بانام ایران می شناسند. بیش از نود درصد کتیرای تولیدی کشور به خارج از کشور صادر میشود.
به جرات میتوان گفت که ایران تقریبا در تولید کتیرا بی رقیب بوده و میتواند درآمد خوبی از این راه عاید کشور کند. کاربردهای کتیرا بیشمار بوده که اغلب از آن بی خبریم. بسیار جالب است که باید بدانیم یکی از مصارف کتیرا در صنایع نفت و گاز می باشد.
کتیرا خواص بی شماری دارد که به مهم ترین آن ها خواهیم پرداخت.
انواع کتیرا در مناطق زیر رویش دارد و مردم این کشور ها به فروش این گیاه در سراسر دنیا می پردازند.
- ایران
- عراق
- سوریه
- لبنان
- یونان
- آمریکا
- اروپا
- آفریقا
البته کشور هایی که در بالا ذکر شد فقط بخشی از تولید کنندگان کتیرا در جهان می باشند. مناطق دیگری از جمله ناحیه اناتولی، روسیه، آسیای میانه و بومی آسیای صغیر نیز از این دسته اند.
مهم ترين تامين كنندگان كتيرا در جهان
مهم ترين تامين كنندگان كتيرا در جهان در درجه ی اول ايران و سپس تركيه و سوريه است. بهترين نمونه ی این گیاه مربوط به ايران بوده كه از قديم به نام پرشین تراگاکانت معروف بوده است.
گرچه جمع آوری آن بعد از ريختن برگ ها می باشد و در نواحی مختلف زمان آن متفاوت است. استان اصفهان یکی از قطب های تولید کتیرا در ایران است.
صادرات کتیرا توسط بزرگترین تامین کنندگان کتیرا صادراتی به سراسر دنیا صورت می گیرد که با گذشت زمان تقاضای آن روز به روز افزایش پیدا می کند. این به دلیل خواص فراون و منحصر به فرد آن می باشد که در محصولات مختلف و صنایع گوناگون کاربرد دارد.
مشخصات و کاربرد انواع کتیرا
مشخصات و کاربرد انواع کتیرا چیست؟ کتیرا گیاهی است که کاربرد های متفاوت دارد و اگر نوع مرغوب آن تهیه شود می توان در صنایع گوناگون از آن بهره برد. در ایران به دلیل فراوانی با قیمت مناسب خرید و فروش می شود که این به نفع خریداران عمده این محصول می باشد. همچنین گیاه کتیرا به دو دسته کلی کتیرا مفتولی و کتیرا خرمنی تقسیم بندی می شوند. این گیاه در مناطق مختلف با نام های دیگری نیز شناخته می شود.
همچنین بخوانید : خرید بدون واسطه کتیرا مفتولی اصل
یک نوع کتیرای زرد است که مانند تارها و یا نوارهای پیچیده و دودی شکل است. نوع دیگر کتیرای سفید است که به کتیرای صدفی و یا کتیرای خوراکی که به رنگ سفید صدفی می باشد. این گیاه به لحاظ اقتصادی و همچنین به لحاظ مواد مصرف دارویی و صنعتی اهمیت بسیاری دارد.
حالا که این گیاه پرخاصیت و انواع آن را شناختیم به کاربرد آن می پردازیم.
- کتیرا در صنایع داروسازی کاربرد فراوان دارد. در تولید انواع خمیر دندان ها،ژل ها،پمادها و کرم های دست و صورت از صمغ کتیرا به مقدار فراوان استفاده میشود. هم چنین به علت خاصیت آبگیری زیاد از آن در صنایع دیگری همچون نساجی و کاغذ سازی استفاده می شود.
- از دیگر کاربرد های این گیاه بی نظیر و پرمصرف استفاده در کفاشی و ساخت دندان های مصنوعی می باشد.
- یکی دیگر از مصارف صمغ کتیرا تولید رنگ است .
-
در تولید فرآورده های لبنی از کتیرا برای ساخت استابلایزرهای لبنی استفاده میشود. یکی از این فرآورده ها پنیر است.
[highlight-red bcolor=”blue” align=”center” ]این گیاه کمک بزرگی به پیشرفت صنایع ذکر شده کرده است، که هنوز هم دانشمندان روی دیگر خواص آن تحقیق می کنند.[/highlight-red]
کارخانه های تولید لوازم آریش از انواع کتیرا در محصولات زیر استفاده می کنند که باعث شادابی و سلامت پوست می گردد.
- لوسیون
- کرم های بدون چربی
- کرم های دست و صورت
- ساخت لوازم آرایش برای پوست های حساس
- از کتیرا حتی در صنایع نفت و گاز نیز استفاده میشود.
۱۰خاصیت شگفت انگیز کتیرا
کتیرای مرغوب از شاخه‌های قدیمی گیاه به دست می‌آید. نوع ورقه ای و بیرنگ آن، بهترین، با کیفیت ترین و گرانترین محصول کتیرا است. کمتر کسی را می توان پیدا کرد که با شنیدن خواص کتیرا، حداقل یک بار آن را امتحان نکند. کتیرا، یک صمغ گیاهی است که کاربردهای زیادی دارد و میتواند به شکل‌های مختلف مصرف شود. حال به ۱۰ خاصیت شگفت انگیز کتیرا می پردازیم.
خواص مصرف کتیرا
-
مهار رشد تومور
کتیرا از رشد تومور های سرطانی جلوگیری کرده و در بهبود بیماری موثر است. -
درمان شوره سر
اگر از شوره سر رنج می برید می توانید کتیرا را با آب مخلوط کرده و به آرامی به ساقه مو بزنید. اینکار به مرور زمان به از بین رفتن شوره سر کمک می کند. -
درمان گرمازدگی
کتیرا، از موادی است که میتواند بدن را خنک کند. مصرف آن بصورت مستمر، میتواند بدن را خنک نگه دارد. در فصل‌های گرم سال، هنگامی که گرمای هوا بیش از آستانه تحمل افراد است، مصرف کتیرا، میتواند باعث خنک سازی بدن شود. بنابراین، کتیرا از گرمازدگی جلوگیری می‌کند.
اگر دچار گرمازدگی شدید، کتیرا، میتواند در درمان شما کمک کند. خاصیت خنک کنندگی کتیرا، باعث افزایش میزان مصرف آن در فصول گرم سال میشود. -
درمان بیماری قند
کتیرا، موادی دارد که در بدن باعث تنظیم قند خون می‌شوند. -
تنظیم ضربان قلب
کتیرا به تنظیم ضربان قلب کمک کرده و تپش قلب شدید را تسکین می دهد. -
کمک به هضم غذا
کتیرا در هضم غذا کمک کننده است و درصورت داشتن نفخ معده می توانید از آن استفاده کنید. -
درمان سرماخوردگی
شاید کمتر کسی بداند که کتیرا در درمان سرماخوردگی نیز از قدیم استفاده می شده است. -
درمان قوی برای یبوست
کتیرا، میتواند یبوست را نیز درمان کند و از ایجاد شدن دوباره آن جلوگیری کند. موادی که در کتیرا وجود دارند، می‌توانند باعث تحریک ماهیچه‌های روده‌ای شوند. کتیرا، به سبب وجود پلی ساکارید‌های گوناگون، آب فراوانی جذب می‌کند و حالت ژله‌ای دارد. در نتیجه، میتواند از ایجاد یبوست جلوگیری کند. -
درمان عفونت لثه و دندان
در صورت داشتن عفونت لثه و دندان می توانید از کتیرا در درمان و از بین بردن عفونت استفاده کنید. کتیرا باعث می شود محل عفونت سر باز کند. -
تقویت مغز استخوان‌های بدن
یکی از خواص کتیرا، تقویت سیستم ایمنی بدن و تقویت مغز استخوان های انسان است.
نحوه مصرف کتیرا چیست؟
نحوه مصرف کتیرا چیست؟ یکی از موارد مصرف کتیرا برای تقویت و رشد موهای سر می باشد. برای این مورد، کتیرا را بصورت ژل به ساقه ی مو میمالیم. با اینکار ساقه ی مو ها ضخیم تر شده و از ریزش آن جلوگیری می شود. همچنین می توان ژل کتیرا را به ریشه ی مو مالید اینکار جهت از بین بردن شوره ی سر می باشد.
می توان کتیرا را در آب گرم حل کرد و به مو ها مالید که در این صورت ازمو خوره جلوگیری می کند.
نحوه مصرف صمغ کتیرا برای چاق شدن
مقدار ۵۰ گرم گل کتیرا را با ۵۰ گرم مغز بادام و ۵۰ گرم نشاسته مخلوط کرده و پودر می کنیم. سپس هر روز صبح ناشتا ۱ قاشق چایخوری از این پودر را میخورید. بعد از آن در صورت دلخواه یک قاشق غذاخوری پودر نارگیل مرغوب را در یک لیوان شیر جوشانده و سپس میل نمائید.
نحوه سفید کردن پوست صورت با کتیرا
نحوه ی سفید کردن پوست صورت با کتیرا چیست؟ و چگونه اینکار را انجام دهیم؟ برای سفید کردن پوست صورت می توانید از ترکیب کتیرا بهمراه نشاسته استفاده کنید و آن را روی صورت خود بمالید. این کار به روشن تر شدن پوست و شفافیت آن کمک کرده و به مرور زمان باعث طراوت پوست می شود.
نحوه مصرف کتیرا جهت از بین بردن عفونت لثه
کتیرای سفید گل را می توان روی پیلۀ چرکی لثه قرار داد. اینکار باعث سر باز کردن پیله می شود و تورم لثه به زودی از بین می رود.
تهیه انواع ماسک صورت با کتیرا
با انواع کتیرای مرغوب می توان، ماسک های خانگی درست کرد. خریداران عمده از کتیرا جهت تهیه انواع ماسک در حجم بالا نیز بهره می برند. این ماسک ها را می توانید از داروخانه ها تهیه کرده و یا خودتان در منزل آن را آماده کنید.
خب امیدواریم در این مقاله به جواب کتیرا چیست ؟ رسیده باشید. بازرگانی آدیس عرضه کننده انواع کتیرا و آنغوزه در ایران است.
